Εργοδότης: Ιδιώτης
Αρχιτεκτονική μελέτη: Λάμπρος Αντάρας, Ελευθερία Ζωγράφου
Πολιτικός Μηχανικός: Ντίνα Τσιρώνη
Τοποθεσία: Πεζά, Ηράκλειο Κρήτης
Εμβαδόν οικοπέδου: 124,55 τμ
Εμβαδόν κτιρίου: 74,47τμ
Μελέτη: 2011
Κατάσκευή: 2013
Φωτογραφίες: Ελευθερία Ζωγράφου, Βαγγέλης Κασαπάκης – artcut
Πρόκειται για μια κατοικία των αρχών του προηγούμενου αιώνα. Είχε πολλές οικοδομικές φάσεις κατά τις οποίες: προστέθηκαν όγκοι σε παράθεση, ανακατασκευάστηκαν τμήματά της λιθοδομής και των οντάδων τα οποία είχαν καταστραφεί από πυρκαγιά, κλείστηκαν ανοίγματα και ανοίχθηκαν νέα. Οι μετασχηματισμοί του κτιρίου παρακολουθούσαν τις μεταβολές της οικογενειακής ομάδας που το κατοικούσε. Στη σημερινή του κατάσταση αποτελείται από 3 διακριτούς όγκους: πόρτεγο-οντάς (1), κουζίνα (2) και στάβλος (3).
Ο αναθέτης επιθυμούσε να συντηρήσει το κτίσμα για να το χρησιμοποιήσει ως δεύτερη κατοικία. Ζήτησε να δημιουργηθεί ένας νέος αυτόνομος χώρος διανυκτέρευσης και μπάνιο στο εσωτερικό της κατοικίας.
Βασική πρόθεση της μελέτης είναι να προσαρμόσει τη νέα χρήση εντός του υφιστάμενου κέλυφους, παίρνοντας αφορμές από τους περιορισμούς του για να δημιουργήσει νέες, μη αναμενόμενες σχέσεις χώρων. Η μια και καθοριστική παρέμβαση στο υφιστάμενο κέλυφος είναι η μεταβολή της υφιστάμενης παραθετικής δομής των τριών χώρων με την εσωτερική τους σύνδεση. Η κουζίνα αποφασίστηκε να μην έχει άμεση πρόσβαση στην αυλή. Η κατοικία έτσι στρέφεται προς το εσωτερικό της.
Στα εσωτερικά ανοίγματα κατά κανόνα δεν τοποθετούνται θύρες ή όπου τοποθετούνται επιλέγονται συρόμενες. Η κλίμακα του εσωτερικού χώρου διατηρείται και καθορίζει τον τρόπο με τον οποίο η κατοικία μετατρέπεται σε ενιαίο σύνολο.
Στον χώρο 1 ανοίχτηκαν τα κλεισμένα παράθυρα, στη θέση της νότιας πόρτας εντοιχίστηκε τζάκι και καθαιρέθηκε ένα τμήμα του ανατολικού τοίχου ώστε να επικοινωνούν οι χώροι 1 και 2 εσωτερικά.
Ο εξωτερικός τοίχος του χώρου 2 καθαιρέθηκε και κατασκευάστηκε λίθινος τοίχος με ένα μεγάλο άνοιγμα. Κατεδαφίστηκε ο τοίχος πίσω από το τζάκι, το πρέκι του οποίου τοποθετήθηκε ψηλότερα ώστε να επικοινωνούν εσωτερικά οι χώροι 2 και 3.
Στον χώρο 3 κατεδαφίστηκαν οι τσιμεντόλιθοι και χτίστηκε νέα λιθοδομή η οποία δέθηκε με την υφιστάμενη. Κατασκευάστηκαν πέδιλα αντιστήριξης στα σημεία όπου οι τοίχοι είχαν απόκλιση από την κατακόρυφο και όπου αποκαλύφθηκε ότι δεν υπήρχαν θεμέλια.
Έγινε στερέωση του φέροντα οργανισμού με καθαίρεση των σοβάδων, νέο αρμολόγημα και τσιμεντενέσεις με ειδικά σχεδιασμένο συμβατό μίγμα. Στους χώρους 1 και 2 κατασκευάστηκε περιμετρικό δοκάρι από οπλισμένο σκυρόδεμα που συνδέθηκε με τις λιθοδομές με βλήτρα. Οι στέγες και τα πατάρια καθαιρέθηκαν και ανακατασκευάστηκαν, με παρόμοια διαστασιολόγηση δοκών με τις υφιστάμενες εκτός από τον χώρο 2 όπου ένα τμήμα του παταριού ανυψώθηκε για να διαχωριστεί ένας χώρος ύπνου. Οι λιθοδομές επικαλύφθηκαν εσωτερικά, και εξωτερικά στον χώρο 1, με οπλισμένο σοβά ειδικά σχεδιασμένης σύνθεσης.
Στα δάπεδα κατασκευάστηκαν πλάκες από ελαφρά οπλισμένο σκυρόδεμα. Για την επικάλυψη των δαπέδων επιλέχθηκε πατητή τσιμεντοκονία και τσιμεντοπλακίδια στο λουτρό.
